Η γριά, 1918 - 1924

Το 1918, σαράντα ολόκληρα χρόνια μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων αποκλίνουσας συμπεριφοράς, που οδήγησαν στον εγκλεισμό του στο ψυχιατρείο, ξεκίνησε η δεύτερη περίοδος της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Γιαννούλη Χαλεπά. Την περίοδο αυτή ο Χαλεπάς εμφανίζει ένα ύφος τελείως διαφορετικό, ελεύθερο, αυθόρμητο και πηγαίο, ανεξάρτητο από τους ακαδημαϊκούς κανόνες, με οδηγό την αρχαία ελληνική τέχνη. Επικεντρώνεται στην ουσία των συνθέσεων, καθώς δεν τον ενδιαφέρει η λεπτομερής επεξεργασία, η εκλέπτυνση ή η ωραιοποίηση. Οι μορφές του γίνονται εσωστρεφείς, στιβαρές και επιβλητικές, μερικές φορές σχεδόν ιερατικές. Με ελάχιστα μέσα δίνει τον τόνο στη στάση του σώματος ή την έκφραση του προσώπου και μετατρέπει τα έργα σε ψυχογραφήματα. Διάφορα παραπληρωματικά στοιχεία, πιθανότατα με κρυφούς συμβολισμούς, εμπλουτίζουν συχνά το κεντρικό θέμα και δίνουν μια σουρεαλιστική χροιά στο σύνολο. Δημιουργεί προπλάσματα σε πηλό, χωρίς να χρησιμοποιεί εσωτερικό σκελετό, δουλεύοντας πολλές συνθέσεις ταυτόχρονα. Πλάθει συνθέσεις εμπνευσμένες από την αρχαιότητα και την ελληνική μυθολογία, γυναικεία γυμνά, δυσερμήνευτες μορφές συνδυασμένες σε διαφορετική κλίμακα, αλλά και καθημερινές μορφές, εμπνευσμένες από το αστικό περιβάλλον ή το χωριό του, επιλέγοντας θέματα που υποδηλώνουν τα προσωπικά του βιώματα.

Στη “Γριά”, ένα από τα πρώτα έργα της δεύτερης περιόδου, που ίσως εικονίζει τη μητέρα του, ο Χαλεπάς πλάθει ένα χαρακτηριστικό τύπο ηλικιωμένης γυναίκας της ελληνικής επαρχίας, σε μια στάση καρτερικότητας, ίσως και αμηχανίας. Με τον πιο λιτό τρόπο κατορθώνει να αποδώσει το γεροντικό σώμα με τους πεσμένους ώμους, το χαλαρωμένο λαιμό, το συρρικνωμένο στήθος και την κάπως φουσκωμένη κοιλιά, αλλά και το πρόσωπο με το σφιγμένο στόμα, τα ανασηκωμένα φρύδια, τα βαθουλωμένα μάγουλα και τη χαρακτηριστική κλίση του κεφαλιού προς τα πίσω, που εντείνουν την εντύπωση της καρτερικότητας.